In opdracht van het Capaciteitsorgaan heeft het Nivel onderzoek gedaan naar het aanbod aan tandheelkundig specialisten in Nederland. De uitkomsten van dit onderzoek zijn gebruikt als input voor het capaciteitsadvies voor deze beroepen, dat het Capaciteitsorgaan elke drie jaar afgeeft aan het ministerie van VWS. Nederland kent twee tandheelkundig specialismen: MKA (Mondziekten-, Kaak- en Aangezichts)-chirurgie en orthodontie. Beide beroepsgroepen zijn ongeveer even groot: in 2022 zijn zo’n 281 MKA-chirurgen en 291 orthodontisten werkzaam in Nederland. Ook werken beide beroepsgroepen een vergelijkbaar aantal fte. Waar veel beroepen te maken hebben met vroegtijdige uitstroom uit het vak, is dit bij MKA-chirurgen en orthodontisten niet het geval. De meeste afgestudeerde MKA-chirurgen en orthodontisten gaan na hun opleiding werken in hun beroep en blijven dit relatief lang doen.

Bijna iedereen direct na de opleiding aan het werk
MKA-chirurgen hebben een lange basis- en vervolgopleiding achter de rug. Bijna allemaal kiezen zij dan ook voor het vak waarin zij zijn opgeleid en blijven zij relatief lang werkzaam in het beroep. Dit laatste geldt overigens ook voor de orthodontisten. Vijftien jaar na de opleiding is nog zo’n 90% van de MKA-chirurgen en orthodontisten werkzaam in hun sector.

Uitstroom van 30% tot 40% in de komende tien jaar
Wat betreft de uitstroom, doorgaans vanwege pensioen: verwacht wordt dat ongeveer een derde van de MKA-chirurgen de komende tien jaar zal uitstromen. Voor orthodontisten ligt die uitstroom met 40% wat hoger. Dit heeft te maken met de leeftijdsopbouw van de beroepsgroep. Voor beide beroepsgroepen geldt dat beduidend minder vrouwen dan mannen zullen uitstromen. Dit komt doordat vroeger deze beroepen in meerderheid door mannen werden beoefend. Geleidelijk aan zijn echter steeds meer vrouwen de opleiding gaan volgen. Deze zijn gemiddeld dus nog wat jonger dan hun meeste mannelijke collega’s.

Waarnemende tandheelkundig specialisten werken minder fte dan tandheelkundig specialisten in loondienst of in een maatschap
Gemiddeld werken MKA-chirurgen en orthodontisten respectievelijk 0,84 en 0,83 fte. Waarnemend MKA-chirurgen werken minder fte dan MKA-chirurgen in een maatschap of in loondienst. Dit geldt ook voor orthodontisten. Orthodontisten die werkzaam zijn in een ziekenhuis, werken gemiddeld 0,94 fte en zzp-ers werken gemiddeld 0,73 fte.

Driekwart van de MKA-chirurgen en orthodontisten schat in evenveel uren te blijven werken
De meeste MKA-chirurgen en orthodontisten (ruim driekwart) verwachten zelf dat zij de komende vijf jaar evenveel zullen werken als zij nu doen. Van degenen die verwachten dat de omvang van hun werkweek zal veranderen, denkt het merendeel dat zij minder zullen gaan werken. Het is lastig in te schatten of het aantal werkuren van de hele beroepsgroep naar aanleiding hiervan ook echt gaat veranderen. Dit is afhankelijk van de wensen van de toekomstige orthodontisten en MKA-chirurgen én van de organisatorische mogelijkheden om meer of minder uren te gaan werken.

Over het onderzoek
De resultaten van dit onderzoek zijn gebaseerd op een enquête onder MKA-chirurgen en orthodontisten in Nederland. Van de MKA-chirurgen vulde 47% (N=178) de enquête in en van de orthodontisten 45% (N=184). Naast de enquêtegegevens maakten we gebruik van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Link naar rapport.